Zwierzęta, które żyją z nami, które dzielą z nami mieszkanie, wymagają troskliwej pielęgnacji ciała. Troskę o to właściciel zwierzęcia musi włączyć do swoich codziennych obowiązków.
Szczególnie troskliwie trzeba pielęgnować koty, które:
- wychodzą na dwór i mogą mieć bliski kontakt z innymi zwierzętami i ludźmi,
- trzymane są w mieszkaniu i ze względu na rasę, wiek lub porę roku stale lub okresowo linieją,
- należą do grupy kotów długowłosych,
- są w złym stanie zdrowia, mają wrażliwą skórę lub wykazują skłonność do egzem, chorób spojówek lub uszu,
- są atakowane przez pasożyty.
Pierwszym nakazem jest zawsze zachowanie czystości ciała. Czystość decyduje o zadbanym wyglądzie i piękności kota, o schludności mieszkania oraz chroni zdrowie człowieka i zwierzęcia.
Kot stale troszczy się o utrzymanie czystości. Swoim szorstkim językiem "pucuje" systematycznie po kolei wszystkie dostępne mu części. Nawilżoną łapką zaś myje pyszczek.
Pielęgnacja sierści kotów krótkowłosych
Koty, już w drugim, trzecim tygodniu życia zaczynają naukę higieny. Uczą się myć i wylizywać sierść. Już w tym czasie możesz zacząć przyzwyczajać kociaka do szczotki i grzebienia. Koty krótkowłose wystarczy raz, dwa razy w tygodniu wyczesać miękką szczotką z włosia. Następnie przeczesz sierść gęstym drucianym grzebieniem i na koniec możesz wygładzić wyczesane futerko wilgotną szmatką. Ważne jest, aby nie czesać kota, gdy on tego nie chce. Nie próbuj pielęgnować go na siłę, gdyż zniechęci się do zabiegów, za każdym razem będzie trudniej, a nawet możesz zrobić krzywdę wyrywającemu się kociakowi.
Kiedy kot krótkowłosy linieje, pomoc opiekuna staje się niezbędna. W trakcie linienia kot będzie połykał martwe włosy; niektóre utkwią w przewodzie pokarmowym i zbiją się razem z jedzeniem w twarde kule. Takie kule mogą się stać poważną blokadą, a zwierzęciu będzie potrzebna pomoc weterynaryjna.
Dla większości kotów krótkowłosych korzystne jest regularne używanie gęstego grzebienia, którym właściciel dość często przeczesuje futro pupila. Usuwamy w ten sposób z okrywy martwe włosy, łupież i ewentualnie pchły. Koty, które połkną włosy, zjadają następnie trawę, a to pomaga im z zwymiotowaniu kłębków zbitej sierści. Dlatego zwierzę powinno mieć zawsze swobodny dostęp do trawy. W przypadku kotów miejskich konieczne jest wyhodowanie malutkiego trawniczka w doniczce na oknie.
Pielęgnacja sierści kotów długowłosych
Szczotkowanie kotów długowłosych jest nieco trudniejsze i bardziej czasochłonne. Powinieneś czesać swojego pupila codziennie, gdyż długa sierść, nie szczotkowana po kilku dniach może ulec sfilcowaniu i w takiej sytuacji można ją jedynie obciąć. Do szczotkowania kotów długowłosych najlepszy jest grzebień z rzadkimi zębami (obrotowymi) i drugi z zębami gęstymi. Sierść należy szczotkować partiami, z włosem i pod włos. taki sposób szczotkowania nada jej puszystości. Najpierw należy wyczesać kota rzadkim grzebieniem, następnie dobrze jest posypać go specjalnym talkiem lub pudrem tak, aby dotarł aż do nasady włosia. Po kilku minutach należy wyczesać puder gęstym grzebieniem. W sezonie grzewczym sierść kotów długowłosych może ulegać przesuszeniu, zaczyna się elektryzować , co bardzo utrudnia lub wręcz uniemożliwia pielęgnację pupila. Warto wówczas kupić środek przeciw elektryzowaniu się sierści przeznaczony wyłącznie dla
kotów.
Szczotkowanie kotów ma również duże znaczenie dla ich zdrowia. Koty podczas lizania sierści połykają martwe włosy, które w ich przewodzie pokarmowym zbijają się w kule zakłócając trawienie. Aby zminimalizować powstawanie kul z włosia można podawać kotu świeżą trawę, która ułatwia zwracanie połkniętych włosów. Można też kotu podawać specjalne pasty rozpuszczające kule sierści.
Koty długowłose nie potrafią dokonać dokładnej, samodzielnej pielęgnacji okrywy. Ich futro jest skutkiem hodowli długowłosych mutantów, które z pewnością nie przeżyłyby na swobodzie. Żaden dziki kot nie ma futra o takiej długości. Z pewnością też nie byłby zdolny do utrzymania go w należytym stanie.
Długowłosego ulubieńca musimy codziennie czesać. W przeciwnym przypadku każdy rzep, mała gałązka, suchy listek mogą się stać przyczyną kołtuna, który trzeba będzie wyciąć. Musimy przyzwyczaić kota do codziennego czesania i szczotkowania. Na początku trzeba tak postępować, aby nie przekroczyć progu cierpliwości kociaka. Jeśli długowłosy kot nie jest regularnie pielęgnowany, może się to skończyć zmatowieniem jego okrywy. Kąpiel nie jest niezbędnym zabiegiem, chociaż niektóre białe koty bardzo ją lubią, szczególnie zaś tureckie koty Van. Czasami możemy też zastosować suche szampony.
Szczotkowanie i pudrowanie
Koty o sierści półdługiej lub krótkiej potrzebują codziennej pielęgnacji sierści tylko w czasie linienia, gdyż wtedy musiałyby same usunąć za dużo włosów. Najpierw szczotkujemy od szyi do ogona z włosem, potem ostrożnie pod włos i na koniec z włosem. Niektóre koty trochę się buntują, ale większości sprawia to przyjemność.
Dokładnie rozczesane włosy kota perskiego dopiero po wyszczotkowaniu uzyskują połysk. Najlepsze są szczotki z naturalnego włosia lub specjalne z zagiętymi drutami. Trzymając kota za przednie łapy, można bez problemów wyszczotkować także brzuch i klatkę piersiową. Raz w miesiącu można wyczyścić sierść specjalnym pudrem. Należy używać go z umiarem, gdyż wysusza skórę. Puder wciera się, pozostawia na noc i następnego dnia gruntownie, również pod włos, wyczesuje.
Suszenie
W ciepłym pokoju sierść wysycha sama. Suszarką elektryczną suszy się szybciej, ale sierść matowieje. Suszenie suszarką połączoną ze szczotką sprawia kotom przyjemność, a sierść pozostaje lśniąca.
Usuwanie kołtunów
Splątane włosy najpierw rozdzielamy palcami, a następnie rozczesujemy. Jeśli włosy są bardzo splątane rozcinamy je specjalnym nożykiem. Koniec nożyka prowadzimy palcem, aby nie zranić skóry zwierzęcia.
Higiena uszu
Kot sam nie potrafi zadbać o higienę wnętrza ucha, dlatego w powinieneś mu w tym pomóc. Nie należy jednak robić tego na zapas. Gdy stwierdzisz nadmiar woskowiny w uchu kota, usuń ją bardzo delikatnie miękkim wacikiem. Do pielęgnacji uszu mogą się również przydać specjalne płyny, dostępne w gabinetach weterynaryjnych lub sklepach zoologicznych. W zależności od rodzaju, płyn taki wstrzykuje lub wkrapla się do ucha, lekko masuje i po kilku minutach bardzo łatwo usunąć zanieczyszczenia. Ciemna wydzielina, strupy, zaczerwienienie, ból w uchu drapanie uszu czy częste potrząsanie przez kota głową powinny Cię zaniepokoić i powinieneś natychmiast udać się ze swoim pupilem do weterynarza. Takie objawy mogą świadczyć o pojawieniu się infekcji. Kotom wychodzącym, które mają jasną sierść należy zabezpieczyć końcówki uszu kremem z filtrem aby zapobiec poparzeniu promieniami słonecznymi.
Pielęgnacja oczu
Codziennie należy kontrolować stan oczu kota. Gdy tylko zauważysz w kącikach wydzielinę, usuń ją czystym, zwartym wacikiem, który możesz nasączyć ciepłą, przegotowaną wodą, fizjologicznej lub naparem ze świetlika lekarskiego. W gabinecie weterynaryjnym lub sklepie zoologicznym kupisz także specjalny płyn do przemywania oczu. W przypadku dużych ilości wydzieliny z oka, zaczerwienienia lub innych, niepokojących objawów koniecznie skontaktuj się z lekarzem weterynarii.
esencją herbacianą, roztworem soli
Pielęgnacja zębów
Szczególnie u kotów żywionych mokrą karmą często pojawia się na zębach kamień, który sam w sobie nie jest szkodliwy ale podrażnia dziąsła, co może z czasem doprowadzić do stanu zapalnego. Kamień nazębny można usunąć tylko w gabinecie weterynaryjnym, jest to zabieg wykonywany w znieczuleniu ogólnym. Dlatego lepiej zapobiegać powstaniu kamienia nazębnego. Pomocne w tym będzie podawanie kotu suchej karmy o dużych chrupkach, która podczas jedzenia oczyszcza zęby. Można również czyścić zęby kota specjalną szczoteczką i pastą przeznaczoną do tego celu. Nie należy używać ludzkich szczoteczek, które mogą bardzo podrażnić kocie dziąsła. Ludzkie pasty natomiast zawierają związki, które mogą być dla Twojego pupila szkodliwe.
Pielęgnacja pazurów
Koty same dbają o swoje pazury. W tym celu powinieneś zapewnić pupilowi drapak, na którym będzie mógł regularnie ścierać pazury. Czasem jednak niezbędna przy skracaniu pazurów jest pomoc opiekuna. Bardzo pomocne do tego będą specjalne nożyczki lub obcinaczka do pazurów. Aby odsłonić pazur, naciśnij jednocześnie na górną i dolną powierzchnię kociego palca, odsłania się wtedy pazur. Można przyciąć tylko jego jasną, białą lub przezroczystą część. Różowa część pazura stanowi tzw. tworzywo palca. Jest to żywa tkanka, silnie unerwiona i ukrwiona. Jej uszkodzenie spowoduje bolesne zranienie kota.
Koty nie przepadają za obcinaniem pazurów, dlatego też dobrze jest przyzwyczajać kociaka do tego zabiegu od młodego wieku, wykonywać zabieg w spokoju, lub nawet podczas snu. Warto również pierwszy zabieg przeprowadzić pod okiem kogoś doświadczonego, na przykład lekarza weterynarii.